วันที่ ๑๑ ตุลาคม ๒๕๖๗ สหภาพแรงงานรัฐวิสาหกิจรถไฟฯ ออกแถลงการณ์ค้าน…!!! พ.ร.บ. การขนส่งทางราง พ.ศ. …ซึ่งที่ประชุมคณะรัฐมนตรี ได้มีมติเห็นชอบ ร่างพระราชบัญญัติการขนส่งทางราง พ.ศ. … เมื่อ ๐๘ ตุลาคม ๒๕๖๗ ที่ผ่านมา โดยมีความคิดเห็นดังนี้
…. ให้อำนาจเกินกว่าการกำกับดูแลนโยบาย มีเนื้อหาแอบแฝงทำลายกิจการขนส่งสาธารณะเพื่อประชาชน
ตามที่คณะรัฐมนตรีได้มีการประชุมเมื่อวันที่ ๘ ตุลาคม 256๗ มีมติเห็นชอบร่างพระราชบัญญัติการขนส่งทางราง พ.ศ. …. ตามที่กระทรวงคมนาคมเสนอ ซึ่งมีสาระสำคัญเป็นการกำหนดให้มีคณะกรรมการนโยบายการขนส่งทางราง มีหน้าที่ให้ความเห็นชอบแผนพัฒนาการขนส่งทางราง โครงการของหน่วยงานของรัฐในการประกอบกิจการขนส่งทางราง และแนวทางในการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์หรือทรัพย์สินอื่นที่ได้รับประโยชน์จากการประกอบกิจการขนส่งทางราง กำหนดให้มีการจัดทำโครงการขนส่งทางราง กำหนดเขตระบบรถขนส่งทางรางและเขตปลอดภัยระบบขนส่งทางราง รวมทั้งกำหนดข้อห้ามกระทำการใด ๆ ที่อาจเป็นอันตรายหรือเป็นอุปสรรคต่อการขนส่งทางราง กำหนดประเภทของใบอนุญาตประกอบกิจการขนส่งทางราง ซึ่งกระทรวงมหาดไทย กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม สำนักงบประมาณ ได้เห็นชอบในหลักการ และส่งให้คณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณาแล้ว นั้น ที่ผ่านมาหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการร่าง พ.ร.บ.ฉบับนี้ ได้มีเจตนารมณ์ที่ชัดเจนตามหลักการและเหตุผล ในการยกร่างเพื่อให้มีคณะกรรมการนโยบายขนส่งทางราง และกรมการขนส่งทางราง ให้มีฐานะเป็นเพียงแค่หน่วยงานกำกับดูแล (Regulator ) มีอำนาจหน้าที่ในการกำกับดูแล กำหนดนโยบายเกี่ยวกับมาตรฐานการประกอบกิจการขนส่งทางราง มาตรฐานทางด้านความปลอดภัย มาตรฐานการให้บริการ และการกำหนดอัตราค่าบริการ เพื่อควบคุมและกำกับดูแลกิจการขนส่งทางรางให้สามารถยกระดับมาตรฐานอุตสาหกรรมขนส่งทางรางและการบริหารจัดการขนส่งทางรางอย่างเป็นระบบ
สหภาพแรงงานรัฐวิสาหกิจรถไฟแห่งประเทศไทย (สร.รฟท.) ซึ่งจัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติแรงงานรัฐวิสาหกิจสัมพันธ์ พ.ศ. ๒๕๔๓ มีวัตถุประสงค์ตามมตรา ๔๐ (๔) ดำเนินการและให้ความร่วมมือเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพและรักษาผลประโยชน์ของรัฐวิสาหกิจ เกี่ยวกับร่าง พ.ร.บ.การขนส่งทางราง พ.ศ. …. นั้น สร.รฟท.ได้ตั้งคณะทำงานเพื่อศึกษาวิเคราะห์ ติดตามการร่าง พ.ร.บ. ฉบับนี้โดยละเอียดตั้งแต่เริ่มดำเนินการแล้วนับตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2559 จนถึงร่างปัจจุบันพบว่า เนื้อหาของร่างกฎหมายฉบับนี้ ไม่ได้เปลี่ยนแปลงสาระสำคัญไปจากเดิม ซึ่งมีบทบัญญัติในหลายมาตราไม่เป็นไปตามหลักการและเหตุผล อำนาจหน้าที่ของคณะกรรมการกำกับดูแลนโยบายการขนส่งทางรางยังมีความซ้ำซ้อนกับหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้อง อำนาจหน้าที่ของกรมการขนส่งทางรางบางส่วนไม่สอดคล้องกับการที่มีฐานะเป็นหน่วยงานกำกับดูแล (Regulator ) โดยเฉพาะการดำเนินการตามกฎหมายด้วยการจัดหาหรือได้มาซึ่งอสังหาริมทรัพย์ ส่งผลให้กรมการขนส่งทางรางกลายเป็นผู้ประกอบกิจการ (Operator) เสียเอง รวมทั้งในร่าง พ.ร.บ.ฉบับนี้ มีความขัดแย้งในประเด็นการโต้แย้งกับบรรดาอำนาจ สิทธิ และประโยชน์ที่หน่วยงานของรัฐที่มีกฎหมายเฉพาะในการประกอบกิจการขนส่งทางราง เช่น การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) และการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย (รฟม.) นอกจากนั้นยังมีบางหมวด บางมาตรา ที่มีความหมายมากกว่าการกำกับดูแล มีแนวโน้มที่จะเปลี่ยนการดำเนินการโดยรัฐให้เป็นเอกชน โดยอ้างถึงการอนุญาตให้เอกชนสามารถเข้ามาประกอบกิจการเดินรถขนส่งทางรางในเส้นทางที่มีความจุทางเหลืออยู่ได้ การกำหนดให้ผู้ประกอบกิจการที่เป็นหน่วยงานรัฐต้องยินยอมให้มีการเชื่อมต่อระบบรางเพื่อการขนส่ง การจัดสรรเวลาในการเดินรถขนส่งทางรางให้เอกชน ซึ่งสุดท้ายก็คือการแปรรูปกิจการของรัฐให้ไปเป็นของเอกชนในอนาคตอย่างแน่นอน จากมติประชุมใหญ่สามัญประจำปี 2564 ของ สร.รฟท. ตั้งแต่เมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2565 ซึ่งที่ประชุมได้มีมติเป็นเอกฉันท์ร่วมกันในการคัดค้าน ร่าง พ.ร.บ.การขนส่งทางราง พ.ศ. …. เนื่องจากมีเนื้อหาขัดแย้งกับหลักการและเหตุผล ไม่ได้ทำหน้าที่แค่กำกับดูแลเพียงอย่างเดียว และรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560 เรื่องของการตรากฎหมาย ในมาตรา 77 บัญญัติว่า…“ก่อนการตรากฎหมายทุกฉบับ รัฐพึงจัดให้มีการรับฟังความคิดเห็นของผู้เกี่ยวข้อง วิเคราะห์ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากกฎหมายอย่างรอบด้านและเป็นระบบ รวมทั้งเปิดเผยผลการรับฟังความคิดเห็นและการวิเคราะห์นั้นต่อประชาชน และนำมาประกอบการพิจารณาในกระบวนการ ตรากฎหมายทุกขั้นตอน” โดยที่ผ่านมาหน่วยงานที่เกี่ยวข้องยังไม่ได้ดำเนินการจัดให้มีการรับฟังความคิดเห็นของผู้ที่มีส่วนได้เสีย (Stakeholders) อย่างทั่วถึงและรอบด้าน อีกทั้งยังมีความเห็นและข้อสังเกตของหน่วยงานต่างๆที่เห็นว่า ร่าง พ.ร.บ.ฉบับนี้จะมีผลกระทบต่อประโยชน์ของสังคมและประชาชน แต่ไม่ปรากฎว่ามีการนำความเห็นของหน่วยงานที่เสนอมาปรับแก้ไขร่าง พ.ร.บ.ฉบับนี้ สร.รฟท.ขอตั้งข้อสังเกตกระบวนการจัดทำร่าง พ.ร.บ. การขนส่งทางราง พ.ศ. …. ของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องที่ผ่านมา เนื้อหาสาระสำคัญในร่าง พ.ร.บ.ฉบับนี้ ยังมีผลกระทบโดยตรงต่อหน่วยงานของรัฐที่ประกอบกิจการขนส่งทางรางในประเด็นอำนาจการจัดการ สิทธิ หน้าที่….ถึงแม้หน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องได้มีหนังสือให้ความเห็นต่อร่าง พ.ร.บ.ดังกล่าว ในเรื่องผลกระทบในการทำหน้าที่ รวมถึงผลสรุปการรับฟังความเห็นและรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบในส่วนของความเห็นที่ “ไม่เห็นด้วย” กับเนื้อหาในร่าง พ.ร.บ. ฉบับนี้ แต่ความคิดเห็นและข้อเสนอแนะจากภาคประชาชนรวมถึงหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องซึ่งได้รับผลกระทบโดยตรง หน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการยกร่างกับไม่ได้สนใจนำข้อมูลดังกล่าวไปปรับแก้ไขให้ร่าง พ.ร.บ.การขนส่งทางราง พ.ศ. …. ให้มีความสมบูรณ์สอดคล้องกับหลักการและเหตุผลของกฎหมายแต่อย่างใด
ด้วยเหตุนี้ สร.รฟท. ขอประกาศจุดยืนเจตนารมณ์ ที่จะยืนหยัดในการคัดค้าน และหยุดยั้งร่างพระราชบัญญัติการขนส่งทางราง พ.ศ. …. ตามมาตรการต่าง ๆ ของ สร.รฟท. จนถึงที่สุด ทั้งนี้ขอให้สมาชิก สร.รฟท. คนรถไฟและครอบครัวทุกท่านเตรียมพร้อมติดตามข้อมูลจาก สร.รฟท. เพื่อรวมพลังร่วมกันปกป้องระบบการขนส่งทางรางของรัฐให้มีความมั่นคง และยั่งยืน เป็นระบบการขนส่งหลักเพื่อประโยชน์สูงสุดของประเทศชาติ และประชาชน สืบทอดตามพระราชปณิธานของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๕ ผู้ทรงสถาปณากิจการรถไฟฯสืบต่อไป “
ด้วยความเชื่อมั่นในพลังของคนรถไฟ ร่วมกันปกป้องระบบการขนส่งทางรางให้เป็นของรัฐ เพื่อประโยชน์ของสังคมและประชาชน คัดค้าน ร่างพระราชบัญญัติการขนส่งทางราง พ.ศ. ….”
สหภาพแรงงานรัฐวิสาหกิจรถไฟแห่งประเทศไทย
๑๑ ตุลาคม 256๗
กดดาวน์โหลดแถลงการณ์ สร.รฟท.คัดต้าน พ.ร.บ. การขนส่งทางราง พ.ศ…ได้ที่นี่